دستان پینه بسته کشاورزان و لب‌های خشک شالیزارها

جارستان به نقل از ایرنا؛ فصل زراعی امسال در گیلان خوب پیش می‌رفت اما رخ نمودن روزهای بسیار گرم، شالیزارهای برخی مناطق را زرد و درد دستان پینه بسته کشاورز را افزون کرده است.

شالیکارانی که با وجود حضور منحوس ویروس کرونا تن به آب وگل زده و بر سجاده سبز شالیزار سرفرود آورده بودند، امروز دست بر آسمان افراشته و باران را صدا می زنند شاید لبان ترک خورده شالیزارها سیراب شود.

آب در کوزه ما تشنه لبان می‌گردیم
بهزاد باهوش کشاورزی از روستای معاف که ۵هکتار زمین را برای کشت برنج اجاره کرده در گفت وگو با خبرنگار ایرنا می گوید : آب زراعی کانال های آبیاری جوابگوی نیازهای آبی شالیزارهای ما نیستند و تا مزارع بالادست سیراب شوند نوبت آب‌بندی تمام شده و چیزی به مزارع ما نمی‌رسد. چاهی هم که حفر شده بخاطر نبود پمپاژ با دو اینچ آب که می دهد مانند کندن قبر با ناخن است.

علی امیری کشاورز دیگری است که با موتورسیکلت ما را سر مزرعه اش می برد و مزرعه خشکش را نشان می دهد و می گوید: اگر تا چند روز دیگر باران نیاید باید لب مزرعه بنشینم و برای تمام تلاش های برباد رفته‌ام زار زار گریه کنم .
توکلی کشاورز اهل روستای زیگسار دستان پینه بسته اش را نشان می دهد و می گوید تمام دارایی ام همین ۲هکتار شالیزار است که اگر آبرسانی به موقع انجام نگیرد باید فاتحه محصول را بخوانم و گاوهایم را در آن ببندم.
مهدی شیرزاد شالیکار دیگری از این منطقه می گوید: قدرت و توان بیمه مزرعه را نداشتم و اکنون که مزرعه ام خشکیده ناچارم آن را تبدیل به باغ صنوبر کنم .

تلاش شبانه روزی آبسوار ها و میراب ها
محمودی زاده یکی از آبسواران است که می گوید با تمامی میر آب ها تمام همت خود را بکار گرفته ایم تا فصل زراعی را به خیر بگذرانیم .
وی با اشاره به اینکه کشاورزان در برخی نقاط دچار مشکل تنش آبی هستند افزود: متاسفانه آنچه گریبان آب سوار و میرآب ها را گرفته زباله های رها شده در کانال های آب بر فومنات است که بسیاری از مسیر ها و دریچه ها را مسدود و آب را به سمتی دیگر منحرف کرده و وقت زیادی را برای بازگشایی و تمیزکردن کانال ها برای رسیدن آب می گیرد .
عباس، یکی دیگر از آبسواران اظهار می دارد : آب دزدی سبب تنش اجتماعی و گاه درگیری بین اهالی روستا می شود.
وی افزود: متاسفانه بسیاری از قفل دریچه ها شبانه شکسته می شود وآب های کانال کم زیاد می شود. بسیاری از زمین های حاشیه کانال های آبیاری تحت تصرف و تغییر کاربری به شالیزار قرار گرفته که با شکستن کانال و لوله گذاری های شبانه مزارع خود را پر آب و موجب کاهش حجم آب و رسیدن به مزارع پایین می شوند .

معاون حفاظت و بهره برداری آب منطقه ای گیلان در گفت وگو با خبرنگار ایرنا در این باره می گوید : املاک استملاکی حاشیه کانال ها را شناسایی کرده ایم و نقشه و اسناد آن موجود است اما برخی از این افراد متصرف مزاحم منابع آبی نیستند و صیفی کاری انجام می دهند اما متاسفانه برخی علاوه بر تصرف اراضی، تغییر کاربری به شالیزار داده و اموال و کانال های ما را دچار خسارت می کنند تا بتوانند مزارع خود را بهره برداری کنند .
میرزایی اظهار داشت: این کشاورزان باید در خواست قرارداد اجاره با هدف تامین کشت صیفی تنظیم کنند زیرا با برداشت غیر مجاز آب از کانال های ما برای کشاورزانی که حق آب پرداخت می کنند دچار مشکل می کنند که این امر در فصل گرم و نیاز آبی افزایش پیدا می کند .
وی با تاکید براینکه برداشت غیر مجاز آب ها عامل اصلی کاهش افت فشار آب در کانال ها است تصریح کرد: این برداشت ها هزینه ها را چند برابر می کند وما به ناچار باید ایستگاه پمپاژ و چاه های عمیق متعدد برای تامین آب حفر کنیم و اداره برق هم هزینه های سنگین برای تامین برق پمپاژ انجام دهد .
میرزایی با اشاره به اینکه اراضی سطح زیر کشت رو به توسعه است افزود: بارش در جلگه ها کاهش و در ارتفاعات خوب بوده به طوری که هم اکنون نزدیک به ۹۰۰میلیون متر مکعب آب پشت سد سفید رود و ۸۰میلیون متر مکعب در سد شهر بیجار آب شرب و کشاورزی موجود داریم .
وی از کشاورزان خواست با آب سواران و میراب ها در جهت مدیریت منابع آبی همکاری کنند و افزود: کشاورزان از تمامی امکانات موتور آب ، رفع مشکل بند های انحرافی در منطقه استفاده کنند ‌.
مدیرعامل شرکت بهره برداری از شبکه های آبیاری و زهکش گیلان گفت : بخاطر نبود زیر ساخت های لازم در انتقال آب باید حوزه آبرسانی فومنات در نوبت بندی قرار گیرد .
مهران محمد حسن زاده در ادامه افزود: زیر ساخت لازم برای انتقال کامل آب به منطقه فومنات وجود ندارد وبه اجبار نوبت بندی می کنیم.

وی افزود: کانال آب بر فومنات با میزان آب ۳۵متر مکعب برثانیه ۵۷ هزار هکتار اراضی فومنات تا رضوانشهر و انزلی را تامین می کند که ما برای تامین ۵۷هزارهکتار به حجم ورودی آب با ۵۷متر برثانیه نیاز داریم و قادر به انتقال چنین آبی به شالیزار ها نیستیم.
حسن زاده با تاکید براینکه درسد منجیل کمبودآب نیست ودر مسیر انتقال مشکل داریم افزود:کل منطقه را به دوقسمت تقسیم بندی کرده وهر نوبت ۵روز آب رسانی می شود .

وی با اشاره به اینکه ۱۲رودخانه در منطقه فومنات خشک است افزود: این رودخانه که می بایست شبکه را تامین آب می کرد خشکیده و به ناچار از داخل کانال حق آب مربوط به کانال آب خور را به رودخانه منتقل می کنیم تا شالیزارهایی که از رودخانه و پمپاژ استفاده می کنند بتوانند مزارع خود آبرسانی کنند .
وی در ادامه افزود: از تمامی دهیاران، بخشداران و مسوولان شهرستان ها می خواهم در انتقال آب با همکاران امور آب همکاری کنند و ازانتقال آب غیرمجاز جلوگیری کنند .

لزوم مدیریت صحیح آبرسانی
فرماندار صومعه سرا خواستار ورود کشاورزان و همکاری آنها با مسوولان در انتقال و مدیریت صحیح آب رسانی شد و افزود: تمامی کشاورزان سوار بر یک کشتی هستیم و ایجاد موانع در انتقال آب به پایین دست معنایی ندارد .
سیدجلال سید محمدی با اشاره به اینکه مشکلاتی در تامین پمپاژها و یا احداث بند انحرافی وجود دارد اظهارداشت: تقویت و تجهیز ایستگاه‌های پمپاژ در دستور کار قرار دارد و به زودی پمپاژ چندین روستا تامین و تجهیز می شود. ‌
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان صومعه سرا گفت : آب ۱۰هزار هکتار از شالیزارهای صومعه سرا از آب کانال تامین نمی شود.
احمد پادیاب با اشاره به اینکه ۲۸هزار هکتار سطح زیر کشت داریم افزود: نزدیک به ۱۴هزار هکتار از اراضی این شهرستان از کانال ها تامین آب می شود که در صورت نبود ریزش باران دچار خسارت می شویم .
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان صومعه‌سرا با بیان اینکه کمبود اعتبارات در احیاء برخی از حوزه های آببندان ها و لایروبی ها داریم افزود: تجهیز پمپاژها، ترمیم و بازسازی سردهنه و انهار، برق‌دار کردن چاه‌ها و دیگر برنامه‌ها در زمینه زیرساخت کشاورزی در دست اجرا است.
به گزارش ایرنا ، اگر چه مشکل انتقال آب کشاورزی در برخی مناطق گیلان به خوبی قابل لمس است و تکمیل برخی از پروژه های تامین آب در گرو تامین بودجه قرار گرفته است اما نقش همکاری مردم در این بین خالی است به طوری که برخی کشاورزان در این فصل به خاطر تامین آب مزارع خود باهم درگیر می شوند و یا شبانه اقدام به شکستن کانال ها و یا لوله گذاری های غیر مجاز می کنند .
شهرستان صومعه سرا با حدود ۱۳۰ هزار نفر جمعیت سه بخش مرکزی، تولمات و گوراب زرمیخ در ۲۵ کیلومتری غرب مرکز استان گیلان واقع شده است و با دارابودن ۲۸۰آببندان و بیش از ۱۲هکتار صنوبر کاری از کانونهای مهم کشاورزی و آبزی پروری در استان و کشور می باشد.